بررسی اثر سرب موجود در محیط کشت بر رشد و نمو و برخی صفات فیزیولوژیک شاهی در شرایط کشت درون شیشه ای

آلودگی با فلزات سنگین از مهمترین عوامل جهانی آلودگی خاک می­باشد آلاینده های فلزی به دلیل غیر قابل تجزیه بودن آنها و اثرات فیزیولوژیکی آنها بر موجودات زنده و انسان حتی در غلظت­های کم سرطانزا می­باشند. به منظور بررسی تاثیر عنصر سرب (0، 1، 2، 3، 4 و 5 میلی گرم در لیتر) موجود در محیط کشت گیاه بر رشد و نمو (درصد جوانه زنی بذر، وزن تر و خشک گیاه، تعداد،  طول و عرض برگ) و برخی ویژگی­های فیزیولوژیک (محتوای سرب برگ و ریشه، محتوای نسبی آب برگ، محتوای مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، پروتئین، کلروفیل و فاکتور غلظت زیستی) گیاه شاهی(Lepidium sativum)  آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. بذور ضدعفونی شده در محیط MS کشت شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سرب در محیط کشت از 3 به 5 میلی­گرم در لیتر بر محتوای پراکسیدهیدروژن و آنزیم مالون­دی­آلدئید افزوده شد. بیشترین تجمع سرب در غلظت 5 میلی­گرم در لیتر سرب در برگ و ریشه مشاهده گردید. بیشترین میزان فاکتور غلظت زیستی در تیمارهای 1 و 3 میلی­گرم در لیتر سرب مشاهده شد. بالاترین میزان تعداد برگ، کلروفیلa  و پروتئین در تیمار شاهد و 1 میلی گرم در لیتر سرب و کمترین میزان کلروفیلb  در تیمار 5 میلی­گرم در لیتر سرب مشاهده شد. افزایش غلظت سرب از 2 میلی گرم در لیتر، تاثیر بازدارنده بر جوانه زنی طول و عرض برگ داشت. براساس یافته ­های تحقیق حاضر (BCF≥ 1) می­توان عنوان نمود که شاهی جزو گیاهان انباشت­گر فلز سرب می­باشد و باید از کاشت این گیاه در محیط­های آلوده به فلز سرب در صورتیکه هدف از کاشت مصرف خوراکی آن باشد اجتناب نمود. ولی اگر هدف از کاشت این گیاه در طبیعت به منظور گیاه پالایی باشد شاهی گیاهی مناسب برای این منظور می­باشد.